Kakao fiyatları bu yıl yüzde 30'un üzerinde geriledi!

FİYATLARDAKİ AŞIRI YÜKSELİŞ TALEBİ OLUMSUZ ETKİLEDİ

Kakaonun üretim maliyetinin oldukça üzerinde işlem görmesi, ürüne talebin azalmasına neden oldu. Kakao piyasasında tekrar arz fazlası oluşacağına yönelik beklentiler de fiyatların düşmesine yol açtı.

Böylece iyileşen arz görünümüyle kakao fiyatları baskı altında kaldı. Nijerya'da bu ürünün ihracatının artması da arza yönelik endişelerin azalmasına katkıda bulunan başka bir faktör oldu.

Talebe yönelik endişeler de kakao fiyatlarını olumsuz etkiledi. Çikolata üreticileri Hershey ve Mondelez'in yöneticilerinin "yüksek fiyatların talebi olumsuz etkilediği" konusunda uyarıda bulunması talep endişelerini ortaya koydu.

Analistler, kakao üretiminin aslında nispeten daha fazla olması ve üretim açığının azalmasının beklendiğini belirterek, bu sebepten dolayı rekor seviyelerin kalıcı olmadığını söyledi.

"ÜRETİM TARAFINDA ARTIŞ VAR"

Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, yaptığı değerlendirmede, kakao fiyatlarında özellikle Batı Afrika'daki kuraklığın etkili olduğunu belirtti.

Geçen sene sonu ve bu sene başında fiyatlarda ciddi yükselişler görüldüğünü ifade eden Ergezen, şunları söyledi:

"Kakaoda kısa vadeli arz konusunda endişeler vardı ama gelecek sezon üretim tahminleri geçtiğimiz senenin üzerindeydi. Bu da bize kısa vadeli arz endişeleri nedeniyle yukarı yönlü hareketlenmeler olsa bile orta ve uzun vadede fiyatlarda geri çekilme potansiyelini ve satışların daha ağırlık kazanacağını gösteriyordu ve aslında öyle de oldu." 

Bunun sürpriz bir gelişme olmadığını aktaran Ergezen, şu değerlendirmede bulundu:

"Geçtiğimiz sene özellikle rekoltedeki düşüş, Batı Afrika'daki üretimin azalmış olması ki dünya kakao üretiminin yüzde 70'i, hatta daha fazlası bu bölgeden geliyor, Fildişi Sahili ve Gana en büyük üreticiler, haliyle bu bölgede ciddi sıkıntılar olması, rekoltenin düşmüş olması bütün dünyada kakao fiyatlarını etkilemişti. Fakat kakaoda gelecek sezon üretim tahminleri bu senenin üzerinde. Genel olarak bakacak olursak üretim tarafında artış var. Kısa vadeli fiyatlar yukarı yönlü olsa bile ki tepki hareketleri oluyor. Genel eğilim satış yönünde."

"İYİLEŞEN HAVA KOŞULLARI KAKAO FİYATLARININ DÜŞMESİNDE ETKİLİ OLDU"

Rabobank Emtia Analisti Oran van Dort da kakao vadeli fiyatlarının 2024'te düşük likiditeden kaynaklı etkilere karşı koyamamasıyla birlikte arz yönlü temel unsurların kakaoda ralliyi körüklediğini belirtti.

Batı Afrika'daki arz yönlü sorunlara örnek olarak düşük gübre kullanımı, kara bakla hastalığı, şişkin sürgün virüsü, yaşlanan ağaçlar, olumsuz hava koşulları ve çiftçilerin kakao tarımını bırakıp altın madenciliği ve kauçuk üretimine yönelmesinin gösterilebileceğini ifade eden Dort, şöyle konuştu:

"2024 yılı sonunda fiyatlar artan spekülatif faaliyet yani spekülatörlerin vadeli işlemlerdeki net uzun pozisyonlarını genişletmeye devam etmesi, devam eden kurak hava koşulları ve Harmattan'ın erken başlamasının ürün gelişimi açısından önemli endişelere yol açması, kakao piyasasına yönelik yukarı yönlü ve arza yönelik açık olacağına yönelik beklentilerde dolayı arttı." 

Dort, o zamandan beri önemli kakao fiyatlarında düşüş eğilimi görüldüğünü vurgulayarak, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Spekülatörler, kakao piyasadan büyük ölçüde çekildi. İyileşen hava koşulları kakao fiyatlarının düşmesinde etkili oldu. 24 Ocak'tan bu yana Batı Afrika'ya yağmur geri döndü ve bu da kurak hava endişelerinin çoğunu önemli ölçüde azalttı. Uluslararası Kakao Organizasyonu 2024/2025 sezonu için 142 bin metrik ton fazlalık açıkladı, bu da söz konusu varsayılan açık senaryolarının çoğunu sorgulatıyor. Tüm büyük çikolatalı şekerleme üreticileri kar güncelleme görüşmelerinde ürünlerinin fiyatlarını arttırdıklarını, daha az kakao kullandıklarını ve fiyatları daha da arttırmak zorunda kalabilecekleri için kakao talebinin zarar gördüğünü belirttiler."